https://hamaset.com.tr/ozbekistanda-ebru-sanati-yeniden-diriliyor

Geleneksel ebru sanatını İstanbul’da, Türk sanatçılardan öğrenen Nasibe, Taşkent’teki atölyesinde hem ebru yapıyor hem de bu sanatı öğrenmek isteyenlere ders veriyor. Hamaset yazarı Şahruhbek Alimov, Özbekistanlı ebru sanatçısı Nasibe Satvaldiyeva ile görüştü.

Türkiye’de ebru sanatı o kadar yaygın ki “duymayan görmeyen yok” diyebiliriz. Tarihçilere göre ebru, orta çağlarda Türkistan’da ortaya çıktı. Fakat anavatanı olarak bilinen Orta Asya’da bu sanat neredeyse unutulmuş vaziyette. Özbekistanlı sanatçı Nasibe Satvaldiyeva, Taşkent’te ebru sanatını yaygınlaştırmaya çalışıyor.

Nasibe Satvaldiyeva aslında biyoloji öğretmeni. Uzun süre ortaokullarda öğretmenlik yaptıktan sonra meslek değiştirdi. On sene önce ebru sanatına ilgi duymaya başlayan Satvaldiyeva, İstanbul’a giderek sanatın inceliklerini öğrendi.

Taşkent’in güzel meydanlarından Taşkent City’de Nasibe’nin küçük bir atölyesi bulunuyor. Nasibe her gün hayallerinin peşinde atölyesine gidiyor.

“İSTANBUL’DA KENDİMİ GELİŞTİRDİM”

Nasibe Satvaldiyeva: “Ebru sanatını İstanbul’da yaşayan bir arkadaşımın önerisi üzerine öğrendim. İstanbul’a giderek 3 ay boyunca kendimi geliştirdim. 2012 yılında ülkeme dönerek bir atölye açtım, ebru sanatını tanıtmaya, yaygınlaştırmaya başladım. Başta çok zorlandım çünkü bu alanda kimseyi tanımıyordum, bir çevrem yoktu.”

EBRU ÜZERİNE ÇALIŞMALAR YAPILIYOR AMA EBRU SANATINI SÜRDÜREN SANATÇILAR YOK

Özbekistan’da sanat araştırmacıları ebru üzerine çalışmalar yapıyorlar. Fakat geleneksel olarak ebru sanatını sürdüren usta sanatçılar yok. Mevcut ebru ustaları da Nasibe Satvaldiyeva gibi kendi çabaları ve Türk ustaları sayesinde ebru ile tanışıyorlar. Nasibe atalarının unutulmuş geleneğini yeniden canlandırdığı için kendisi ile gurur duyuyor. İlgi duyan herkese de sanatını öğretiyor. Ülke genelinde çalıştaylar düzenleyerek hem ebru sanatını tanıtıyor hem de ebru yapmayı öğretiyor. Kendisi de hâlâ öğrenmeye devam ediyor. Nasibe yakın zamanda İstanbul’da 3 aylık bir eğitim daha aldı.

“MALZEMELERİ TÜRKİYE’DEN GETİRTİYORUM”

Nasibe Satvaldiyeva: “Malzemeleri Türkiye’den getirtiyorum. Çünkü kendi imkânlarımla burada boya ve diğer malzemeleri hazırlamak çok zaman gerektirir. O yüzden burada bulunmayan malzemeleri getirtiyorum.”

DEVLET TAM DESTEK VERİYOR

Özbekistan’da sanatçılar birçok vergiden muaf tutuluyor. Ayrıca devlet tarafından atölye olarak kullanılmak üzere mekânlar temin ediliyor. Sivil toplum kuruluşları ise çalışmalarının tanıtımı konusunda sanatçılara destek sağlıyor.

Nasibe Satvaldiyeva: “Cumhurbaşkanı kararı ile çalıştığım bu odayı Ebru atölyesi olarak temin ettiler. Tarihi bir cami binası tamir edilerek bizim gibi sanatçılara verildi. “Ömürbaki Miras” merkezi ise benim gibi sanatçı ve zanaatkârların çalışmalarını yurtiçinde ve dışında tanıtmaya destek oluyor.”